فناوری قرارداد هوشمند؛ چیستی و چالش‌ها

در یک مطالعه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

به گزارش گروه پژوهشی خبرگزاری علم و فناوری نارنجی، قراردادهای هوشمند، برنامه های رایانه ای هستند که پس از احراز شرایط خاص، به طور خودکار مفاد قرارداد را بین طرفین اجرا می کنند. این نوع قراردادها جایگزینی برای قراردادهای سنتی هستند و نیاز به پردازش دستی را از بین می برند و هزینه های اداری را کاهش می دهند.

قراردادهای هوشمند ریسک معاملات را کاهش می‌دهند، معاملات بین طرف‌های غیرقابل اعتماد را بدون نیاز به واسطه‌ها امکان‌پذیر می‌کنند و اجرای تعهدات قراردادی را خودکار می‌کنند. این امکان می تواند فرآیندهای دولتی را آسان تر و کارآمدتر کند.

مزایای قرارداد هوشمند باعث شده است که این فناوری در طیف گسترده ای از زمینه ها مانند بانکداری، بیمه، انرژی، املاک، بهداشت و درمان، مدیریت مالی و غیره مورد استفاده قرار گیرد.

برخی از کشورها مانند سوئیس، ایالات متحده، اتحادیه اروپا، استونی، شیلی، انگلیس، استرالیا، سنگاپور، برزیل، اندونزی، سوئد، دبی، اوکراین، هند، گرجستان و ونزوئلا از نظر قراردادهای هوشمند مختلف پیشتاز محسوب می شوند. برنامه های کاربردی. با توجه به توانمندی های مناسب بخش خصوصی و توان گسترده متخصصان کشورمان، زمان استفاده از مزایای فناوری قراردادهای هوشمند در بخش های دولتی و غیردولتی کشورمان فرا رسیده است.

* قراردادهای هوشمند و ملاحظات قانونی

مرکز پژوهش های شورای اسلامی در گزارشیبررسی قابلیت‌های فناوری قراردادهای هوشمند و برخی ملاحظات قانونی آن» بیان می کند که قراردادهای هوشمند، کدهای اجرایی هستند که روی بلاک چین اجرا می شوند تا بدون دخالت شخص ثالث قابل اعتماد، قراردادهای بین طرف های غیرقابل اعتماد را تسهیل و اجرا کنند. قراردادهای هوشمند نوعی از قراردادهای دیجیتالی هستند که در مقایسه با قراردادهای سنتی، برای رفع نیاز به واسطه و ارائه روشی غیرمتمرکز و شفاف برای اجرای قراردادها طراحی شده اند. این نوع قراردادها می توانند امنیت دسترسی به اطلاعات و اشتراک آن ها در شبکه را تضمین کنند، ریسک تراکنش ها و هزینه های اداری و خدماتی را کاهش دهند، کارایی فرآیندهای تجاری را بهبود بخشند و در نهایت از نوآوری های تجاری حمایت کنند.

در این گزارش آمده است که در حال حاضر در کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، بریتانیا، سوئیس، استونی، شیلی، استرالیا، سنگاپور، برزیل، اندونزی، سوئد، دبی، اوکراین، هند، گرجستان و ونزوئلا در مناطقی از جمله بانکداری، بیمه، انرژی، املاک، بهداشت، مدیریت مالی و … مورد بهره برداری قرار گرفته است.

* کاربردهای عملیاتی فناوری قراردادهای هوشمند

این گزارش با برشمردن کاربردهای عملیاتی فناوری قراردادهای هوشمند در جهان به موارد زیر اشاره می کند: مدیریت پرداخت ها و ساده سازی و تسریع در آن، تسهیل تراکنش های بانکی، مدیریت دارایی های مالی غیرمتمرکز، برگزاری دوره های آموزشی، ارائه گزارش های مختلف از دانش آموزان به والدین، وظایف و شواهد دیجیتالی، پیشگیری از تقلب و ایجاد اعتماد متقابل بین بیمه‌گر و مشتری، انتقال مدارک دیجیتالی در صنعت بیمه، امکان دسترسی مداوم به اطلاعات شبکه انتقال و توزیع انرژی، تسهیل خرید و فروش انرژی مازاد، اتوماسیون برخی وظایف در زمین حساب ها، افزایش ظرفیت ذخیره سازی دستگاه های اینترنت اشیا، ایجاد زنجیره ای مطمئن و مطمئن، افزایش امنیت خانه های هوشمند متصل به سیستم های امنیتی اینترنت، ایجاد ویژگی های جدید در شبکه های اجتماعی مانند توزیع سود به تولیدکنندگان محتوا. حریم خصوصی، تراکنش های خصوصی، و توسعه ارزهای دیجیتال اختصاصی، مدیریت ردیابی داده های مالی و سلامت، مشاوره و قراردادهای املاک، ثبت نام مالک و ردیابی، و ایجاد روش های پرداخت راحت برای هنرمندان.

این گزارش ادامه می دهد که قراردادهای هوشمند در بسیاری از کشورهای جهان در حال ایجاد است، اما در کشور ما تنها توسط چند شرکت خصوصی به صورت محدود دنبال می شود. بخش دولتی و بخش عمومی غیردولتی کشورمان هنوز تمایلی به استفاده از این فناوری نداشته اند. تحولات اخیر در فناوری قراردادهای هوشمند در جهان و توسعه ظرفیت بخش خصوصی و متخصصان کشورمان، فرصت مناسبی را برای استفاده از مزایای این فناوری در کشور فراهم کرده است.

* مسائل مربوط به فناوری قرارداد هوشمند

در این گزارش گفته شده است که مانند همه فناوری‌های جدید به‌ویژه فناوری‌های سازمانی، ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد، قراردادهای هوشمند نیز با مشکلاتی مواجه هستند. قراردادهای هوشمند به عنوان یک فناوری نهادی جدید، تابع قوانین و مقررات اکثر کشورها هستند و باید کاملاً مطابق با قوانین و مقررات توسعه یابند. هنگامی که یک قرارداد هوشمند تنظیم و اجرا می شود، نمی توان آن را به راحتی تغییر داد یا معکوس کرد. این برخلاف قراردادهای سنتی است که با توافق طرفین قابل تغییر یا فسخ است. این یکی از چالش های قراردادهای هوشمند است که راهکارهایی برای آن ارائه شده است.

این گزارش بیان می کند که تفسیر کد قرارداد هوشمند و سازگاری آن با قرارداد مکتوب از دیگر چالش های این نوع قراردادها است. دادگاه ها ممکن است در تفسیر زبان های برنامه نویسی مشکل داشته باشند و ممکن است ابهامی در کد قرارداد هوشمند وجود داشته باشد که مستلزم شناخت تخصص بین رشته ای است.

این گزارش خاطرنشان می کند که چالش دیگر نیاز به استخر استعداد در راه اندازی قراردادهای هوشمند است. به عبارت دیگر برای تنظیم این نوع قراردادها به کارشناسان مختلفی نیاز است. کارشناسان مختلف از رشته های برنامه نویسی کامپیوتری، حقوق و اقتصاد باید در تنظیم قراردادهای هوشمند مشارکت داشته باشند.

در این گزارش آمده است که ممکن است در اجرای اصول حقوقی موجود برای قراردادهای هوشمند مشکلاتی وجود داشته باشد، اما به نظر می رسد چارچوب قانونی فعلی برای این نوع قراردادها قوی و مناسب باشد. وضوح قوانین اغلب زمینه مناسبی برای کسب و کارهای جدید و نوآوری های تکنولوژیکی است.

این گزارش حاکی از آن است که در حوزه فناوری قراردادهای هوشمند، به نظر می رسد بسیاری از کاربردهای این فناوری بدون نیاز به تغییر قوانین قابل معرفی است. چارچوب قانونی فعلی می تواند استفاده از قراردادهای حقوقی هوشمند را تسهیل و پشتیبانی کند. با این حال، ممکن است برخی قوانین برای تسهیل قراردادهای هوشمند نیاز به تغییر تدریجی داشته باشند، اما به طور کلی می توان اصول حقوقی موجود را در مورد این نوع قراردادها همانند قراردادهای سنتی اعمال کرد.