اُفت در مشارکت، باخت در اخلاق

به گزارش نارنجی، این متن منتشر شده در زیر، گزارش نورنیوز از وضعیت اخلاق سیاسی در رقابت های انتخاباتی نامزدها و کانون های آنهاست که در ادامه می خوانید؛ فینال انتخابات ریاست جمهوری به جمعه آینده موکول شد و طبیعتا در چند روز باقی مانده رقابت های انتخاباتی شفاف تر، واضح تر و جدی تر از مرحله اول خواهد بود. مواضع کاندیداها جدی‌تر و علنی‌تر می‌شود، ضمن اینکه شور و شوق انتخابات را افزایش می‌دهد و ممکن است به شناخت بیشتر و انتخاب بهتر منجر شود، آسیب‌هایی نیز به همراه دارد. در رأس این آسیب‌های احتمالی، بی‌توجهی به اخلاق سیاسی از سوی کاندیداها یا کارمندان و هواداران و حتی عوامل دخیل در انتخابات وجود دارد.

به نظر می رسد می توان به عملکرد کلی کاندیداهای دور اول نمره قابل قبولی یا حداقل سوابق دو نامزد راه یافته به دور دوم یعنی مسعود مزیکیان نامزد مورد حمایت حزب داد. اصلاح طلب و اعتدال گرا و سید جلیلی کاندیدای مورد حمایت اصولگرایان قواعد اخلاقی رقابت ها را مثبت ارزیابی کردند. البته این ادعا مستقل از جایگاه و برنامه های انتخاباتی آنهاست. سابقه فعالیت‌های سیاسی و اداری قبلی آنها نیز مؤید چنین ادعایی است که آنها انسان‌هایی با اخلاق هستند یا دست‌کم شخصیت قابل توجهی دارند. از این نقطه به بعد، هر دو کاندیدا نماینده چهره اخلاقی جامعه ایران محسوب می شوند. جامعه ای که با وجود برخی معضلات اجتماعی و بروز ناهنجاری های اجتماعی، همچنان اخلاق در آن جایگاه محکمی دارد و به افراد یا سیاستمداران و مسئولانی که به اخلاق توجهی ندارند، چهره شادی از خود نشان نمی دهد. امید است این رفتار خوب دو نامزد ادامه یابد و نه تنها در چند روز مانده به روز رای گیری، پس از انتخابات و در تقابل پس از آن و همچنین موضع و مخالفت.

اما به دلیل حساسیت انتخابات و سختی رقابت بین کاندیداهایی که مناظره های کاملاً متفاوتی را نمایندگی می کنند، رفتارهای غیرمنصفانه و بی ضابطه ای از سوی اعضای کانون مشاهده شده است که در صورت رفع نشدن ممکن است منشأ افزایش بی اخلاقی ها شود. کاندیداها و کارمندان را ناخوشایند می کند و اثرات جانبی بر جامعه هدف دارد.

کیفیت اخلاقی مؤلفه مهمی برای ایرانیان در سنجش انتخاب های سیاسی است. بنابراین شایسته است که تبلیغات انتخاباتی به این موضوع اهمیت دهند. توصیف رقیب یا حامیان او با الفاظ و اظهار نظری بر خلاف فرهنگ اخلاقی جامعه یادآور تجربیات پرهزینه چنین نمونه هایی در سال های گذشته است. بنابراین استفاده از کلماتی مانند باقیمانده و باقیمانده یا ادامه جبهه توهین به مقدسات توسط رئیس دفتر یکی از نامزدها برای تعریف تبلیغات انتخاباتی رقیب به هیچ وجه محفوظ نمی باشد. و قطعا مخالف فرهنگ اخلاقی ایران و البته توصیه های مکرر رهبر معظم انقلاب است. همچنین خطاب قرار دادن طرف مقابل با عناوین «سخت مقره»، «مثجر» و «طالبان» نیز همین تصمیم است.

البته بداخلاقی یا اخلاق از حرف و ادبیات نامزدها یا مسئولان و هواداران و سیاستمداران و مسئولان گسترده تر است. خروج از چارچوب قانونی و عرفی نیز می تواند نشانه خروج از چارچوب اخلاقی باشد. از آنجایی که عجیب است وعده هایی که اسمش مکان است نه عملیات و در اصطلاح عامیانه توسط کاندیداهایی که هم خودشان و هم هوادارانشان می دانستند تا آخر راه دوام نمی آورند، جای تامل است و این هم . قابل تامل است که این نامزدها ادامه دارند. آنها به کمپین انتخاباتی نامزدی می پیوندند که بر رعایت اخلاق تاکید کرده است. آیا این لینک تاثیر مثبتی بر رای آن نامزد خواهد داشت؟

فردای انتخابات پایان راه نیست، آغاز راه جدیدی برای برندگان و بازندگان است. تداوم رفتار اخلاقی مستلزم آن است که نامزدها و کارکنان نسبت به دغدغه های ارتباطی خود برای مطرح کردن ایران اقدام کنند و سعی کنند گره ها را برای حل مشکلات و دستیابی به این سیاست ها و موقعیت های ارتباطی باز کنند. اتخاذ رویکردهای اجماع و جایگزینی آن با سیاست های متناقض و هماهنگی توانمندی های مختلف برای بهبود وضعیت انتظاری است که مردم از هر دو طرف رقابت دارند، البته این انتظار به سایر نهادهای کشور نیز می رسد. فردای انتخابات وقت انتقام، سنگ اندازی، توهین به احزاب دیگر و طرد و نادیده گرفتن اقلیت توسط اکثریت نیست. و از قضا روز بعد از انتخابات معیار مناسبی برای ارزیابی مواضع و سیاست های اعلام شده از سوی کاندیداها و کارکنان آنهاست. مردم در مورد انطباق یا عدم اطاعت از مواضع اعلام شده بر اساس معیارهای اخلاقی قضاوت خواهند کرد. این نه اولین و نه آخرین انتخابات است.

جای تعجب نیست که بگوییم هرچه مسئولان، نهادها، گروه ها و شخصیت های سیاسی با سیاست ها و برنامه ها رفتار اخلاقی داشته باشند، افکار عمومی تمایل بیشتری برای مشارکت و مشارکت خواهند داشت. مردم مهمترین سرمایه اجتماعی دولت هستند و البته مشخص است که این سرمایه اجتماعی آسیب دیده است و گلایه ها و نارضایتی ها در سطح مشارکت در انتخابات در مرحله اول به وضوح خود را نشان داده است. در واقع ما با یک زنجیره به هم پیوسته روبرو هستیم، زنجیره ای که حلقه های آن اعتماد، امید و سرمایه اجتماعی است. با تقویت اعتماد و امید می توان سرمایه اجتماعی را احیا کرد.

اگر گفته می شود احیاء و تقویت سرمایه اجتماعی شاید مهمترین وظیفه دولت آینده باشد البته با همکاری و حمایت سایر نهادهای دولتی ادعای دور از ذهنی نیست. در این راه مرمت می توان سیاست ها و برنامه های مختلفی از جمله گوش دادن به این دغدغه اخلاقی ترتیب داد. اما شاید در کوتاه مدت اهمیت دادن به بهبود وضعیت اقتصادی و معیشت مردم مهمتر باشد. در دروس دینی تأکید شده است که کمبود و فقر با ایمان و اخلاق رابطه معناداری دارد یا به تعبیر مولانا «اولین مرد نان آور بود».

پایان خبر نارنجی