به گزارش خبرگزاری نارنجی و به گزارش زومیت، هزار سال پیش چند معدنچی در اعماق یک معدن نمک قدیمی چهارآباد در شهر زنجان جان باختند. در چند دهه اخیر، بقایای مومیایی شده آنها توسط باستان شناسان کشف و نبش قبر شده است. اکنون، یک مطالعه جدید بینش های جدیدی را در مورد اسرار این مردان نمکی و تاریخ معدنی که در آن مرده اند ارائه کرده است.
معدن چهارآباد در رشته کوه ماهنشان زنجان در معدن نمک دوزلکس واقع شده است. بیشتر مومیایی های نر کشف شده در اینجا به دوره هخامنشیان (550-330 قبل از میلاد) برمی گردد که بزرگترین امپراتوری زمان خود در دنیای باستان بوده است. امپراتوری هخامنشی در اوج خود از آناتولی و مصر به غرب آسیا و آسیای شمالی و مرکزی گسترش یافت.
اولین قسمت های این مومیایی در سال 1993 پیدا شد و این آغاز مرحله اول کاوش در این کوه نمک بود. سر بریده اولین مرد نمکی با ریش سفید و گوشواره های طلایی محافظت می شد. به همراه او چاقوهای آهنی، چکمه های چرمی و تکه های شورت پشمی پوشیده از ادرار و خاک پیدا شد.
سر بریده و میناکاری شده اولین مرد نمکی کشف شده در سال 1372 در موزه ملی تهران نگهداری می شود.
به نظر می رسد مرد نمکی شماره یک در حدود سال 300 میلادی یعنی در زمان ساسانیان درگذشته است. بعداً در سال 2004، مرد نمکی دیگری در حدود 15 متری اولین مرد نمکی پیدا شد. در سال 2010، شش مومیایی دیگر در اینجا پیدا شد.
یکی از نگران‌کننده‌ترین مومیایی‌ها متعلق به پسر 16 ساله‌ای است که بقایای مومیایی‌شده‌اش به نظر می‌رسد که دست‌هایش را در حالت دفاعی بالا برده و انگار می‌خواهد از خود در برابر چیزی محافظت کند.
تحقیقات بیشتر از مردان نمکی نشان داد که همه آنها دچار شکستگی و جراحات استرسی شده اند که نشان دهنده حادثه معدنی است که در آن مجروح شده اند.
The Sad Remains of the Salt Man شماره 4 شرایط وحشتناک آخرین لحظات او را نشان می دهد.
در روده پنجمین مرد شور، مقادیر قابل توجهی تخم کرم وجود داشت که احتمالاً از خوردن گوشت خام و نیم پز حاصل می شد. این مورد به عنوان قدیمی ترین نمونه انگل روده ای در تاریخ ایران شناخته می شود.
توماس استولنر و همکارانش در آخرین مقاله خود به بررسی تاریخچه این معدن پرداختند و اظهار داشتند که مومیایی های نمکی معدن دوزلاخ یکی از جالب ترین اکتشافات اخیر در باستان شناسی معدنی است. بسیاری از وقایع مربوط به استخراج معدن از اجساد پیدا می شود و جزئیات بسیاری از این رویدادها و تاریخچه زندگی این افراد را آشکار می کند.
استولنر می‌گوید برخلاف مومیایی‌های معروف دیگری که در سایر نقاط جهان کشف شده‌اند، در اینجا با یک فرد سر و کار نداریم، بلکه با چندین نفر از گروه‌های کاری مختلف سروکار داریم. این وضعیت فرصتی منحصر به فرد برای مطالعه اثرات این شرایط محافظتی بر بافت های نرم انسان فراهم می کند. دلیل حفظ خوب مومیایی ها نمک زیاد معدن است که باعث خشک شدن بدن و جلوگیری از تجزیه آنها می شود.
تاریخچه معدن
با وجود جزئیات و شواهد شگفت انگیزی که مومیایی های مردم نمک ارائه کرده اند، اطلاعات زیادی در مورد خود معدن وجود ندارد. این معدن در دوره هگزامنیان بسیار مورد استفاده قرار گرفت. با این حال، بین سال های 405 تا 380 قبل از میلاد، پس از حادثه ای که منجر به کشته شدن سه معدنچی شد، معدن برای حدود 200 سال متروکه شد.
معدن نمک نیز در دوره ساسانیان در حدود قرن دوم یا سوم پس از میلاد مورد استفاده قرار گرفت و از قرن پنجم تا اوایل قرن هفتم همچنان فعال بود تا اینکه فاجعه دیگری باعث مرگ بسیاری از مردان شد.
شواهدی که نشان می دهد این چاه در دوره سلجوقیان (امپراتوری قرون وسطایی ترک که بین سال های 1081 تا 1307 میلادی بر ایران حکومت می کرد) و دوره ایلخانی (سلسله مغول که بین سال های 1256 تا 1353 میلادی بر ایران حکومت می کردند) وجود داشته است. اسنادی وجود دارد که نشان می دهد این چاه حتی در قرون وسطی اسلام نیز مورد بهره برداری قرار گرفته است.
به گفته محققان، مکان و سیستم معدنکاری در طول قرن ها بارها تغییر کرده است. با انتقال سایت‌های استخراج به مکان‌های پربارتر، می‌توان از فضای ایجاد شده توسط عملیات قبلی برای اهداف دیگر استفاده کرد. این فرآیند پیچیده به این معنی است که محققان می توانند با بررسی چینه شناسی معدن و همچنین آثار به دست آمده از سایت ها، چگونگی و زمان تشکیل معدن را بازسازی کنند.
اما زمان استفاده از چاه قبل از دوره هگزامنی چقدر بوده است؟ اینجا پیچیده تر می شود.
استولنر و همکارانش اطلاعاتی را از 18 مکان باستانی مجاور جمع آوری کردند که از دوره ماقبل تاریخ تا دوره اسلامی را در بر می گرفت. آنها معتقدند که گنبد نمکی دوزلاکس احتمالاً نقش مهمی در زندگی اقتصادی مردم روستا داشته است.
کاوش‌ها شواهدی از سکونت‌گاه‌های مربوط به دوره نوسنگی و احتمالاً عصر مس (5000-4000 قبل از میلاد) را نشان داده‌اند. اما صرف حضور مردم در آن زمان در منطقه به معنای استخراج نمک نیست. تاکنون شواهد کمی وجود دارد که ثابت کند مردم در آن روزها از معادن منطقه مورد مطالعه نمک استخراج می کردند. ممکن است افراد ماقبل تاریخ این کار را کرده باشند، اما روش های استخراج در تاریخ گم شده یا آنقدر گسترده و نامنظم شده اند که اثری از آنها باقی نمانده است.
این مطالعه در مجله World Prehistory منتشر شد.
227227
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "اسرار مردان نمکی ایران باستان که ۲۵۰۰ سال پیش در معدن مومیایی شدند/ عکس" هستید؟ با کلیک بر روی پزشکی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "اسرار مردان نمکی ایران باستان که ۲۵۰۰ سال پیش در معدن مومیایی شدند/ عکس"، کلیک کنید.
